Τα Χριστούγεννα είναι μια εποχή που όλοι περιμένουμε, καθώς πέρα από τη ζεστή γιορτινή
ατμόσφαιρα που προσφέρουν, είναι συνυφασμένα για τους περισσότερους ως μια
περίοδος που περιλαμβάνει νόστιμο φαγητό και γλυκά. Τα μελομακάρονα, οι
κουραμπιέδες και οι δίπλες είναι αναμφισβήτητα αναπόσπαστο κομμάτι της εορταστικής
περιόδου. Πάμε να δούμε τη διατροφική τους αξία κι αν χωράνε σε μια προσπάθεια
απώλειας βάρους.
Μελομακάρονο
Τα μελομακάρονα φτιάχνονται συνήθως με ηλιέλαιο και ελαιόλαδο, ζάχαρη και μέλι,
αλεύρι και καρύδι. Αντικαθιστώντας το ηλιέλαιο με ελαιόλαδο ενισχύεται η θρεπτική αξία
του γλυκού, καθώς το τελευταίο παρέχει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ουσίες,
είναι υψηλό σε πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και χαμηλό σε κορεσμένα.
Ακόμη, το καρύδι περιέχει ω-6 και ω-3 λιπαρά οξέα, αλλά και βιταμίνες και ιχνοστοιχεία
όπως φώσφορο, χαλκό, μαγνήσιο, πολυφαινόλες και βιταμίνη Ε, ενισχύοντας το γλυκό με
αντιοξειδωτικές ουσίες. Εφόσον είναι ένα γλυκό που καταναλώνεται σχεδόν αποκλειστικά
την εορταστική περίοδο, μπορούμε να το απολαύσουμε με την παραδοσιακή του συνταγή.
Ωστόσο, για ένα πιο θρεπτικό αποτέλεσμα η ζάχαρη μπορεί να αντικατασταθεί σε ένα
βαθμό από χουρμάδες ενισχύοντας τη συνταγή με φυτικές ίνες και προσφέροντας
μεγαλύτερο κορεσμό, χωρίς βέβαια να αλλάζει σημαντικά η θερμιδική του αξία. Ανάλογα
με το μέγεθος του, συνήθως αποδίδει 150-200 kcal, καθιστώντας το ένα ικανοποιητικό
σνακ για τις γιορτές. Επιπλέον, είναι νηστίσιμο (vegan) γλυκό και μπορεί να καταναλωθεί
από όλους.
Κουραμπιές
Εξίσου νόστιμο και δημοφιλές γλυκό που διαφέρει αρκετά από το μελομακάρονο.
Συγκεκριμένα τα κύρια υλικά από τα οποία παρασκευάζεται είναι η ζάχαρη άχνη, το
βούτυρο, τα αυγά, το αλεύρι και τα αμύγδαλα. Το βούτυρο ως βασικό συστατικό, είναι
πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, κι έτσι ο κουραμπιές διατροφικά αποτελεί λιγότερο
θρεπτική επιλογή από το μελομακάρονο, το οποίο περιέχει ελαιόλαδο. Επίσης, η προσθήκη
ζάχαρης κατά το πασπάλισμα, πέρα από την ίδια τη ζύμη, ανεβάζει τη θερμιδική αξία του
γλυκού. Τα αμύγδαλα αποτελούν επίσης καλή πηγή μονοακόρεστων και πολυακόρεστων
λιπαρών οξέων και περιέχουν ιχνοστοιχεία όπως φώσφορο, μαγνήσιο και βιταμίνη Ε,
γνωστή για την αντιοξειδωτική της δράση. Οι θερμίδες που αποδίδει ο κουραμπιές δε
διαφέρουν πολύ από του μελομακάρονου, καθώς ένα συνηθισμένο μέγεθος κουραμπιέ
αποδίδει περίπου 200-240 θερμίδες. Το συγκεκριμένο γλυκό, λόγω του αυγού και του
βουτύρου που περιέχει, δεν μπορεί να καταναλωθεί κατά την περίοδο της νηστείας ή εάν
κάποιος ακολουθεί vegan διατροφή.
Δίπλα
Οι δίπλες, ένα ακόμη παραδοσιακό γλυκό των Χριστουγέννων, περιέχουν αυγά, αλεύρι,
μέλι στο σιρόπι και γαρνιτούρα καρυδιού. Ο τρόπος μαγειρέματος είναι αυτός που
καθορίζει τη θρεπτική τους αξία, καθώς υλοποιούνται με τηγάνισμα, όπου καταστρέφεται
ποσότητα βιταμινών και αντιοξειδωτικών. Θα ήταν ωφέλιμο για τη διαδικασία να
χρησιμοποιείται ελαιόλαδο αντί για οποιοδήποτε άλλο είδος ελαίου, καθώς έχει φανεί πως
έχει τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα κατά το τηγάνισμα και τα φυσικά αντιοξειδωτικά του
βοηθούν στην απορρόφηση των βιταμινών και προστατεύουν από τις ελεύθερες ρίζες
οξυγόνου. Τα καρύδια και το μέλι και σε αυτή την περίπτωση προσφέρουν αντιοξειδωτικές
και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Μια τυπική δίπλα αποδίδει περίπου 170 θερμίδες και
λόγω του αυγού δεν είναι κατάλληλη για την περίοδο της νηστείας ή σε μία vegan
διατροφή.
Και τα τρία αυτά γλυκά έχουν τη θρεπτική τους αξία, άλλα λιγότερο και άλλα περισσότερο.
Σίγουρα όμως όλα έχουν τη θέση τους στην περίοδο των Χριστουγέννων. Δεδομένου ότι τα
απολαμβάνουμε σχεδόν αποκλειστικά την περίοδο αυτή, ας προσπαθήσουμε να
αποβάλουμε τις ενοχές μας για την κατανάλωσή τους και να επικεντρωθούμε στην
προσωπική μας απόλαυση. Ακόμη, με ένα κατάλληλα σχεδιασμένο διαιτολόγιο είναι
εφικτό να υπάρχουν σε αυτό με μέτρο σχεδόν καθημερινά ως σνακ ή γλυκό μετά το κύριο
γεύμα. Ταυτόχρονα, είναι καλό να ξεφύγουμε από το πόσες θερμίδες αποδίδουν και να
δούμε αυτές τις συνταγές ως μέρος της παράδοσής μας και έναν τρόπο κοινωνικοποίησης
με την οικογένεια και τους φίλους μας.
Μιχαλοπούλου Νίκη
Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Τμήματος Επιστήμης Διατροφης και Διαιτολογίας, Χαροκόπειο πανεπιστημιο
Δρ Αναστάσιος Παπαλαζάρου MSc, PhD
Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Πτυχιούχος και διδάκτορας Τμήματος Επιστήμης Διατροφης και Διαιτολογίας, Χαροκόπειο
πανεπιστήμιο,
MSc Human Nutrition, Kings College, London Univesity